چالش نگهداشت نیرو و حفظ آن‌ها در تمامی سازمان‌ها وجود دارد. اما هر سازمان، چه اقداماتی برای حفظ نیروی کارآمد خود انجام می‌دهد؟ آیا اهمیتی به جایگاه کارکنان داده می‌شود؟ استراتژی سازمان‌ها برای نگهداشت نیرو چیست؟ در پاسخ به این پرسش‌ها باید بگوییم از دست دادن نیروی خوب بزرگ‌ترین ضربه را به سازمان می‌زند. به همین دلیل هر مجموعه باید استراتژی‌های برای حفظ نیروهای خود داشته و با ارائه برخی مزایا به آن‌ها، کارکنان خوب را در سازمان نگه‌دارد. خواهشمندیم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
منظور از نگهداشت نیرو چیست؟
نگهداشت نیرو، به مجموعه‌ای اقدامات و سیاست‌ها گفته می‌شود که برای حفظ نیروی کار خوب در سازمان، توسط مدیر ارائه می‌گردد. در واقع راهکارها و استراتژی‌های نگهداری نیرو به ارائه برخی حقوق و مزایا به آن‌ها استنباط می‌شود. این کار کمک می‌کند، کارمندانی که متعهد، خلاق و مسئولیت‌پذیر هستند در مجموعه باقی مانده و مسیر پیشرفت فردی و سازمان را طی کنند.
در ارگان‌ها و شرکت‌های مختلف از راهکارهای گوناگونی برای حفظ نیروها استفاده می‌شود. سیاست‌هایی که برای باقی ماندن نیروها در سازمان انجام می‌شود، باید با ارزش‌ها و اهداف مجموعه سازگاری بوده و به نیروها انگیزه و رضایت شغلی بدهد. نگهداشت نیرو به افزایش بهره‌وری و حفظ راندمان سازمان کمک می‌کند.
دلایل نگهداشت نیرو در سازمان
سازمان‌ها با توجه به ضعفی که در خود حس می‌کنند، نگهداشت نیرو را انجام می‌دهند. همین امر باعث تفاوت دلایل سازمان‌ها از حفظ پرسنل است. استخدام و جایگزینی نیروها می‌تواند زمان و هزینه زیادی را از مجموعه دریافت کند. پس باید نیروی کار فعلی حفظ شود. کاهش هزینه‌های ترک شغل یکی از دلایل باقی ماندن نیرو در مجموعه است. کارکنانی که سابقه کار در سازمان را دارند، به خوبی با قواعد و اصول کار آشنا بوده و مجرب هستند.
پرسنلی که از سمت کارفرمایان توجه دریافت می‌کنند، احساس ارزشمندی بیشتری داشته و عملکرد بهتری از خود در جایگاه شغلی‌شان نشان می‌دهند. نگهداشت نیرو باعث حفظ و پایداری راندمان مجموعه می‌شود، زیرا افراد با وظایف و قوانین به خوبی آشنایی داشته و اهداف خود را هم راستا و همسو با سازمان انتخاب می‌کنند. کارکنان باید سازمان را خانه دوم خود دانسته و برای رشد و آبادانی آن تلاش کنند. خلاقیت بورزند و بدون محدودیت نوآوری ایجاد کنند.
عوامل موثر در ترک شغل کارکنان
در بسیاری از سیستم‌های مدیریتی، هیچگونه اهداف و مسیری برای کارکنان ترسیم نمی‌شود. به همین سبب نیروها احساس درجا زدن و بی‌هدفی دارند و سازمان را ترک می‌کنند. گاهی اوقات سازمان، زمینه رشد و پیشرفت را برای کارکنان فراهم نکرده و اجازه نوآوری و شکوفایی را به آن‌ها نمی‌دهد. در چنین شرایطی کارکنان تصمیم به استعفا و ترک شغل می‌گیرند.
مدیران بی‌انگیزه و غیرحرفه‌ای دارای ضعف‌های مدیریتی بوده و نمی‌توانند پاسخ مناسبی به نیازها، دغدغه‌ها و بازخوردهای پرسنل‌شان بدهند. نبود امکانات و خدمات جبران انگیزه کارمندان را مختل کرده و توانایی فعالیت بهتر و مستمر را از آن‌ها می‌گیرد. برای نگهداشت نیرو در سازمان، باید پاداش و جبرانی‌ها بر اساس میزان سختی و نقش کارکنان باشد.
آمارها نشان می‌دهد، اکثریت کارکنان به دلیل نبود فرهنگ سازمانی سالم و حمایتی، شغل خود را ترک می‌کنند. محیط کار فیزیکی که پر از تنش، تبعیض، بی‌احترامی، عدم امنیت شغلی و تعارض باشد، باعث فرسودگی نیروی کار می‌شود. یکی دیگر از عوامل موثر در ترک شغل نیروها، فرصت‌های شغلی بهتر در بازار کار است.
5 راهکار برای نگهداشت نیرو در سازمان
برای این که نیروها را در سازمان نگهداشت باید عوامل ترک شغل آن‌ها را شناسایی کرده و در مجموعه نیازها و خواسته‌های آن‌ها را برطرف کرد. زمانی که پرسنل در یک شرکت یا سازمان از نظر اقتصادی، سلامت، اجتماعی، رفاه و … تامین باشند، رضایت شغلی بیشتری داشته و به سازمان وفادار خواهند شد. بدین ترتیب در شرایط سخت و پیچیده هم قادر به ترک جایگاه شغلی خود نیستند. در ادامه 5 راهکار برای حفظ کارکنان فعال و خوب در سازمان را بررسی می‌کنیم.
انگیزه‌بخشی و ایجاد رضایت شغلی
سازمان‌ها باید خود را در جایگاه کارمندان قرار داده و نیازهای آن‌ها را به درستی درک کنند و به آن‌ها پاسخ دهند. گوش سپردن به صدای منابع انسانی، دریافت بازخورد از آن‌ها و تمرکز بر تفاوت‌های فردی می‌تواند به پرسنل انگیزه دهد. همچنین شناسایی و قدردانی از زحمات کارکنان باعث ایجاد حس تعلق و وفاداری شده و به نگهداشت نیرو کمک می‌کند.
کارکنان باید در یک موقعیت شغلی تمام نیازهای خود را از نظر مالی، معیشتی، اجتماعی، فرهنگی و سلامت پاسخ داده شده ببینند تا بتوانند در یک سازمان ماندگار شوند. انگیزه‌بخشی به پرسنل با قدردانی و تشکر از عملکرد آن‌ها، استفاده از نظرات و فرصت مشارکت، عدم محدودیت بر سر راه خلاقیت و نوآوری و اعتمادسازی انجام می‌شود.
مدیریت اصولی منابع انسانی
مدیران مهم‌ترین نقش را در اداره یک کسب‌وکار یا سازمان دارند. آن‌ها می‌توانند تعیین کنند که پرسنل چه رفتار و اهدافی داشته باشند. بنابراین اگر یک سازمان برند کارفرمایی ضعیفی داشته یا توانایی حفظ نیروهای کارآمد را ندارد، باید مدیریت خود را اصلاح کند. مدیریت اصولی در تمام جایگاه‌ها و شرایط ساختار قوی اما منعطف خود را نشان می‌دهد و این ساختار از جذب نیروها آغاز می‌شود.
فرآیند جذب نیرو باید مطابق با ارزش‌ها و اهداف سازمان صورت گرفته و تعریف دقیقی از نیازها به متقاضی ارائه شود. فراموش نکنید که همیشه اولین‌ها به یادماندنی‌تر هستند. پس به روابط خود با کارجویان توجه داشته باشید. رهبرانی که توانایی کنترل اوضاع بد و بحرانی را نداشته باشند به سرعت سقوط کرده و یک برند منفی را از سازمان به جا می‌گذارند. سازمان باید در برابر تغییرات منعطف بوده و ضمن ایجاد محیط کاری خوب و فرهنگ پویا نیروها را وفادار سازد.
ایجاد مسیر شغلی شفاف
کارکنان یک سازمان برای این که بتوانند در یک مسیر مشخص وظایف خود را انجام دهند به نقشه راه نیاز دارند. به همین دلیل سازمان باید وظایف و مسئولیت‌های هر جایگاه شغلی را تعریف کرده و دستاوردهای آن را تعیین کند. شفافیت در ارتباطات مدیران و کارکنان به ایده‌پردازی کمک می‌کند. بسیاری از پرسنل به دلیل عدم اطلاع‌رسانی و وظایف نامشخص تصمیم به ترک شغل می‌گیرند.
تقویت فرهنگ سازمانی
یکی از مهم‌ترین معیارهای کارکنان برای ماندن در یک موقعیت شغلی، داشتن محیط کار سالم و پویا است. کارکنان در محل کاری که به آن‌ها احترام گذاشته شده و با همکاران خود ارتباط سالم و دوستانه‌ای داشته باشند، عملکرد بهتری دارند. فرهنگ سازمانی یک قانون و چهارچوب در برخورد با مشکلات و چالش‌های مختلف در یک سازمان است که می‌تواند برای کارکنان فرسایش‌زا یا سالم باشد. فرهنگ ارتباط‌سازی، برخورد با اختلافات، مدیریت بحران، توجه به جایگاه و تلاش‌های کارکنان، شفافیت در امور، بیان نظرات و بازخوردها بدون ترس از قضاوت و … ویژگی‌های یک سازمان بافرهنگ است.
بهبود مزایا و امنیت شغلی
حقوق و مزایا بیشترین تاثیر را در جلب رضایت کارکنان داشته و مانعی برای ترک شغل است. سازمان‌هایی که حقوق و دستمزد منصفانه‌ای به کارکنان خود پرداخت می‌کنند، تصویری مثبتی از خود ایجاد کرده و کارجویان تمایل زیادی به اشتغال در مجموعه دارند. خدمات رفاهی و جبرانی اثرگذار می‌تواند به نگهداشت نیرو کمک کند. دیجی رفاهی یکی از مجموعه‌هایی است که در تامین خدمات جبرانی به سازمان‌ها کمک کرده تا نیروهای خود را در سازمان ماندگار کنند.
کارکنان در محیط کاری که مدام در تهدید بوده و هیچ امنیت شغلی از نظر استقرار و پایداری در موقعیت شغلی نداشته باشند، نمی‌توانند فعالیت خوبی داشته باشند. بنابراین امنیت و فرصت‌های شغلی مناسب از عوامل مهم در جذب نیرو نگهداشت آنان است.
جمع‌بندی
برای ماندگار کردن منابع انسانی در سازمان، تنها کافی است کارکنان و نیازهای آن‌ها را درک کرده و خواسته‌های معقولانه آن‌ها را برآورده ساخت. انجام وظایف در محیط کاری مثبت و پویا، برخورداری از احترام و رفاه در سازمان و داشتن حق مشارکت و تصمیم‌گیری در یک مجموعه حق طبیعی تمامی افراد است. نگهداشت نیرو مهم است اما اصول و قواعدی دارد و نمی‌توان به هر قیمتی کارکنان را در سازمان پایبند کرد. با اقدامات و خدمات مناسب بدون این که پایداری و ثبات را به افراد اعمال کنید، می‌توانید نیروهای سازمان را حفظ کنید.